Çorum’da toplu Türk mezarlığı ve kurganlar bulundu
GAZİ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necati Demir, Çorum’da yüksek kesimli ormanda, 1071 öncesi toplu Türk mezarlığı ve Göktürk dönemine ait olduğu değerlendirilen kurganlar bulunduğunu belirtti. Alanda çektiği görüntüleri sosyal medyadan paylaşan Demir, “1071 öncesi diye düşündüğüm bir toplu mezarlık. Kurganlar, Altay Dağları, Tanrı Dağları’ndaki kurganlara benziyor lakin en gerçek bilgilere hafriyat sonrası ulaşılabilecektir” dedi.
Türkoloji üzerine araştırmalar yapan Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Necati Demir, Çorum’da da bir dizi çalışma gerçekleştirdi. Demir, araştırma gezileri sırasında, Çorum’un yüksek noktasındaki ormanda çok sayıda balbalların yer aldığı toplu mezarlık ve kurganlarla karşılaştı. Cep telefonu kamerasıyla alanı kayda alan Demir, toplu mezarların 1071 öncesi Türk mezarlığı, kurganların ise Göktürk periyoduna ilişkin olduğunun değerlendirdiğini aktardı. Görüntüleri ‘Çorum’da 1071 öncesi Türk mezar ve kurganları. Salur damgalı’ notuyla sosyal medyadan paylaşan Demir, bölgenin korumaya alınarak, kazı çalışması başlatılması için ilgili kurumlara başvuruda bulunacağını söyledi.
‘SİT ALANI YAPILMALI’Define avcılarının talan etmesinden endişe duyduğu için keşif iddiasında bulunduğu alanın adresini vermeyen Prof. Dr. Demir, çocuk mezarı bulunmadığını, bölgenin muhtemelen savaş sonrası oluşturulmuş şehitlik olabileceğini söyledi. Toplu mezarlığın taş yapısının Altay ve Tanrı Dağları’ndaki kurganlara çok benzediğini kaydeden Demir, “Balbal taşları çok yıpranmış, erimiş adeta. Türk kültürü unsuru olduğu balballardan belli. Çok geniş bir alan. Evet, bir kazı yapmadan 1071 öncesi olabileceğini söylememin nedeni kurganlar. Bu kurganlar Altay Dağları, Tanrı Dağları’ndaki kurganlara benziyor. Kazı yapılması gerekir. 1071 öncesi, diye düşündüğüm bir toplu mezarlık ancak en doğru bilgilere kazı yapıldıktan sonra ulaşılabilecektir. Bir an önce sit alanı yapılmalı, koruma altına alınmalı” diye konuştu.’TÜRK TARİHİNİN PARÇASI’Prof. Dr. Demir, mezarlığın tam manasıyla Türk tarihinin kesimi olduğuna dikkat çekerek, “Bu mezarlık, tam manası ile Türk tarihinin bir kesimi durumundadır. Mezarların başlarında 2 metreye varan yükseklikte balbal taşları bulunmaktadır. Mezarların başına balbal taşı koymak Köktürk ve Uygur devleti devrinden kalma bir Türk geleneğidir. Ayrıyeten mezarlığın çabucak bitişiğinde Köktürk periyodu geleneği ile düzenlenmiş 2 adet de kurgan bulunmuştur. Türk geleneklerine nazaran düzenlenmiş kurganlar ile mezar taşları, buranın Türk kültürünün bir modülü olduğunu hiç kuşkuya yer koymayacak derecede ispatlamaktadır” dedi.
Kurganlara ilişkin de değerlendirmede bulunan Demir, “Çorum’daki sahipsiz bu mezarlık, mezar başlarındaki çok yüksek balballara göre iki dönem arasında oluşturulduğu anlaşılmaktadır. Kurgan, korumak sözcüğünden türetilmiş Türkçe bir sözcük olup ölülerin korunması için oluşturulan mezarlara denmektedir. Kurganlar, önemli kişiler için inşa edilen mezarladır. Bütün bunlara dikkat edildiğinde Çorum yakınlarında tespit edilen mezarlığın 1071 yılı öncesi Anadolu’ya gelip yerleşen Türklere ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Mezarlıkta çocuk kabri olmadığı için bir savaş sonrası oluşturulduğu düşünülmektedir” diye konuştu.